Metoologija za proračun i analizu infiltracionih polja za prihvatanje oticaja sa saobraćajnica

Abstract

Infiltraciona polja predstavljaju jednu od mera koja se koristi za kontrolisano prihvatanje oticaja sa saobraćajnica. Svojim retenzionim prostorom ovi objekti obezbeĊuju smanjenje maksimalne vrednosti oticaja, kao i poboljšanje njegovog kvaliteta filtracijom kroz filtarski sloj u okolno zemljište. Da bi se obezbedila efikasnost i održivo funkcionisanje infiltracionog polja, prilikom projektovanja se pažljivo moraju: 1) odabrati merodavne raĉunske kiše i 2) razmotriti svi aspekti od znaĉaja za infiltraciju. Inženjerima u Srbiji koji se bave projektovanjem odvodnjavanja saobraćajnica na raspolaganju je „Priruĉnik za projektovanje puteva u Republici Srbiji“, kojim objekti ovog tipa nisu obuhvaćeni. U stranoj literaturi se mogu naći osnovne smernice i preporuke za dimenzionisanje, ali takoĊe bez detaljnijeg opisa postupka dimenzionisanja i proraĉuna infiltracije. U ovom radu je prikazana sveobuhvatna metodologija za proraĉun i analizu infiltracionih polja namenjenih za prihvatanje oticaja sa saobraćajnica. Osnovna prednost predložene metodologije je objedinjavanje svih relevantnih hidroloških i hidrauliĉkih analiza, ĉime se nadomešćuju nedostaci prisutni u trenutno dostupnim pravilnicima i smernicama za projektovanje. Metodologija je primenjena na realnom primeru infiltracionog polja namenjenog za prihvatanje oticaja sa deonice trase železnice Novi Sad – Subotica. Implementacija metodologije u razvijeni softverski alat omogućava korisniku da na efikasan naĉin vrši analize za razliĉite ulazne podatke i ispita razliĉita varijantna rešenja.

Stormwater infiltration fields are one of sustainable measures used for the control of road runoff. Field’s retention space ensures a reduction in peak runoff values, while runoff quality is also improved as a result of infiltration to the surrounding soil. To ensure the efficiency and sustainable functioning of the infiltration field, design procedure should carefully address the following: 1) selection of the proper design storm and 2) all aspects relevant for soil infiltration. Document "Guidelines for the road design in the Republic of Serbia" is available to engineers dealing with the road drainage design in Serbia. However, it does not recognize this type of engineering objects. Basic guidelines and recommendations for the design can be found in literature, but also without a detailed description of the design procedure and infiltration calculation. This paper presents a comprehensive methodology for the calculation and operational analysis of infiltration fields for road runoff. Presented methodology encompasses all relevant hydrological and hydraulic analyses in detail, which overcomes the shortcomings present in currently available regulations and design guidelines. The methodology was applied on a real example of an infiltration field intended for runoff control from the section of the railway Novi Sad - Subotica. Methodology is implemented in a software tool, allowing the user to efficiently perform analyses for different input data and investigate alternative designs.